ตะคร้อ บักคร้อ ผลไม้พื้นบ้านมากสรรพคุณทางสมุนไพร ประโยชน์เพียบ หากินได้แค่ปีละครั้ง

ตะคร้อ บักคร้อ ผลไม้พื้นบ้านมากสรรพคุณทางสมุนไพร ประโยชน์เพียบ หากินได้แค่ปีละครั้ง

ตะคร้อ (หมอชาวบ้าน) โดย สุภาภรณ์ เลขวัต ฝ่ายเทคโนโลยีอาหาร สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)

ตะคร้อ สรรพคุณทางยาเพียบ ช่วยรักษาสารพัดอาการป่วยใกล้ตัว มาดูกันว่ามีอะไรบ้าง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Schleichera oleosa (Lour.) Oken

ชื่อวงศ์ : Sapindaceae

ชื่อสามัญ : ตะคร้อ (ไทย) Ceylon Oak (อังกฤษ) Pongro (กัมพูชา, ฝรั่งเศส) gum-lac tree (ฟิลิปปินส์) kasambi (อินโดนีเซีย) kusambi (มาเลเซีย) c[aa]y van rao (เวียดนาม)

ชื่อท้องถิ่น : บักคร้อ (อีสาน) มะโจ๊ก เคาะ ค้อ คอส้ม (เหนือ) ตะคร้อไข่ (ภาคกลาง)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น : ตะคร้อเป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 10-25 เมตร ในบางพื้นที่อาจพบสูงกว่า 40 เมตร ลำต้น บิดงอ เรือนยอดเป็นพุ่มแผ่กว้าง รูปทรงกรวยหรือรูปร่ม เปลือกเรียบสีน้ำตาลอมเทา แตกเป็นสะเก็ดหนา ๆ

ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ ออกเรียงสลับ ใบย่อยรูปรี โคนใบมนปลายใบมีหางสั้น ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนา ใบอ่อนมีขนเล็กน้อย

ดอก : แยกแขนงออกที่ง่ามใบและปลายกิ่ง สีเหลืองอมเขียว

ผล : ตะคร้อมีลักษณะเป็นทรงกลมหรือรูปไข่ปลายติ่งแหลม แข็ง ผลดิบมีสีเขียว และเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเมื่อสุก เนื้อในมีสีเหลืองส้ม ลักษณะเนื้อเป็นเยื่อหุ้มเมล็ด แต่ละผลมี 1-2 เมล็ด

ระยะเวลาออกดอกและติดผล : ออกดอกและผลเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง ช่วงออกดอกประมาณเดือนมีนาคม-เมษายน ออกผลเดือนมีนาคม-กรกฎาคม

คุณประโยชน์ของตะคร้อ

เปลือกตะคร้อ

– เป็นยาสมานท้อง แก้ท้องร่วง ช่วยบรรเทาอาการปวดประจำเดือน ใช้เป็นยารักษาผิวหนังอักเสบ และแผลเปื่อยได้ดี ช่วยแก้ฝีหนอง

ใบตะคร้อ

– แก้ไข้ ช่วยให้เส้นเอ็นหย่อน แก้เส้นเอ็น ช่วยถ่ายฝีภายใน รักษาฝี

รากตะคร้อ

– มีสรรพคุณเป็นยาถอนพิษ

เมล็ดตะคร้อ

– เมล็ดที่บดแห้งสามารถใช้ในแผลอักเสบของสัตว์พวกวัว-ควาย เพื่อกำจัดหนอนและแมลงที่ตอมแผล

น้ำมันจากเมล็ดตะคร้อ

– มันที่สกัดจากเมล็ด หรือ Kusum oil บำรุงผมแก้ผมร่วง ใช้เป็นส่วนประกอบสำคัญของน้ำมันที่ใช้ตกแต่งทรงผม และช่วยแก้อาการปวดไขข้อได้

การนำมาทำเป็นยา

1. เป็นยาแก้ไข้

-โดยใบแก่นำมาขยี้กับน้ำ แล้วนำมาเช็ดตัว

2. เป็นยาระบาย

– รับประทานเนื้อผลช่วยให้ระบาย ช่วยแก้อาการท้องร่วง บ้างว่าใช้แก้บิด มูกเลือดได้ด้วย โดยนำเปลือกต้นมาตำกิน

3. แก้อาการท้องเสีย

-เปลือกต้นตะคร้อนำมาแช่กับน้ำดื่ม โดยใช้ร่วมกับเปลือกต้นมะกอก เปลือกต้นเป๋ยเบาะ เปลือกต้นตะคร้ำ

4. ช่วยรักษาอาการปวดประจำเดือน โดยดื่มน้ำต้มจากเปลือกต้นตะคร้อ

5. รักษาฝี ใบใช้ตำพอกบริเวรที่เป็นฝี

6. ยาแก้ฝีหนอง เปลือกนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ฝีหนอง

7. แก้อาการปวดไขข้อได้ ใช้น้ำมันจากเมล็ดมาใช้นวดแก้อาการปวดไขข้อ

ขอบคุณข้อมูลจาก eat543 และ หมอชาวบ้าน
เรียบเรียงโดย สมุนไพรซีเคร็ต